Denetim ve İç Kontrol
Yönetimin 4 ana fonksiyonu vardır. Planlama, İcra, Denetim ve Reorganizasyon. Denetim veya iç kontrol mekanizmaları bir işletmede olmazsa olmaz unsurlardandır. Sadece üretmek ve satmak yetmez. Yapılan üretim ve satışın doğru olup olmadığını düzenli periyotlar ile denetlemek, aksayan yönleri ortaya çıkartıp düzeltmek yöneticinin asli vazifelerindendir.
Denetim, gerek teorisi ve uygulamasıyla, gerekse kurumsal yapısı ve niteliğiyle son yarım yüzyılda büyük bir dönüşüm içerisine girmiştir. Bu dönemde özellikle batıda, demokrasinin kurumsallaşması ve kökleşmesi, denetim olgusunu yönetimin en önemli unsurlarından birisi haline getirmiştir. Bu dönemde, gerek özel kesimde gerekse kamu kesiminde denetim kurumsallaşmış ve önemi anlaşılmıştır.
Çağdaş işletme yönetimi için denetim çok daha önemli bir yere sahiptir. İşletmelerde rasyonel kararlar alınması ,ulusal ve uluslararası ekonomik alanlarda rekabet edilebilmesi denetlenmiş verilerin kullanılmasını gerektirir.
Denetimin temel amacı, var olanı ortaya koyup olması gerekenle karşılaştırmaktır. Bu niteliğiyle denetim, standartlara ve yasalara uygunluk arayışı olarak tanımlanabilir. Klasik yaklaşımlarda denetimin birincil işlevi, hata ve yolsuzlukların önlenmesi olarak değerlendirilir.
Hile; aldatma, gizleme veya güven ihlali şeklinde nitelendirilebilecek yasa dışı her hangi bir eylemdir. Bu hareketler şiddet veya güç kullanımına bağlı değildir. Hile bireyler veya örgütler tarafından yapılabilir.
Bir çalışanın içinde bulunduğu işletmenin kaynaklarını ve varlıklarını kasıtlı olarak uygun olmayan bir biçimde kullanarak veya ele geçirerek haksız kazanç sağlaması, çalışan hilesi olarak tanımlanmaktadır. Hile denetiminin amacı, işletmedeki çalışanların, kendilerine yasa dışı bir yarar sağlamak amacıyla aldatma içeren kasıtlı bir hareketlerinin bulunup bulunmadığının tespitidir.
İşletmelerde yapılan hileler hem sıklık açısından, hem de tutar açısından giderek artmaktadır. Geçtiğimiz 20 yılda gerçekleşen uluslararası büyük şirket skandalları (Enron, Worldcom, Adelpia, Parmalat) gibi hile denetiminin önemini ve denetçilerin sorumluluğunu ön plana çıkarmıştır.
Yapılmış yada henüz gerçekleşmeyen muhasebe hileleri, yalnızca şirket sahiplerini ve yatırımcıları değil, çalışanları, kredi kuruluşlarını, devlet ve denetim firmaları ve diğer hak ve menfaat sahiplerini de büyük ölçüde kayıplara uğratmakta, ülke ekonomilerini olumsuz etkilediği bilinmektedir.
Hile ya da suistimali çözmek için hilekar gibi düşünmeyi bilmek ve öğrenmek şarttır.
En genel tanımıyla Çalışan Hilesi ve Beyaz Yakalı Suçları; bir çalışanın içinde bulunduğu işletmenin kaynaklarını ve varlıklarını kasıtlı olarak uygun olmayan bir biçimde kullanarak veya ele geçirerek haksız kazanç sağlaması sonucunda ortaya çıkan ve şiddet içermeyen suçlar olarak tanımlanabilir.
Hile ve Beyaz Yakalı Suçlarında aşağıda sıralanan unsurların yer alması beklenir:
-
Hile eylemi, gizlice sürdürülen bir faaliyettir,
-
Hilekarın kendisine yarar sağlaması beklenir,
-
Mutlaka kasıt unsuru bulunmaktadır,
-
Hilenin kurbanı bir şekilde aldatılır,
-
Hile eyleminden kurban kişi veya işletme zarar görür.
İşletme içi hile türleri 3 farklı şekilde özetlenebilir. Bunlar:
-
İşletme Varlıklarının Kişisel Amaçlı Kullanımı
-
Hileli Mali Raporlama Yolsuzluklar,
-
Suistimaller ve Ahlaki Olmayan Davranışlardır.
Belirtilen bu 3 farklı hile türü için tespit edilen belirtiler altı ayrı başlıkta açıklanmaktadır. Bu başlıklar aşağıdaki gibi özetlenebilir:
-
Muhasebe ile ilgili anormallikler
-
Olağan Olamayan Davranışlar
-
İç Kontrol Yapısı Zayıflıkları
-
Analitik Anormallikler
-
Çeşitli İhbar ve Şikayetler
-
Aşırı Yaşam Biçimleri
Biz ERD Danışmanlık olarak finans ve denetim alanındaki 20 yılı aşkın tecrübemizle, firmalarındaki süreçlerin ve muhasebe kayıtlarının denetlenmesini talep eden işletme sahiplerine titizlikle yapmış olduğumuz denetimler neticesinde kapsamlı raporlar sunmakta ve işletme içerisinde hile ve suistimal olup olmadığını bu raporlar ile sunmaktayız.